Szkoła Podstawowa nr 2 im. Panny Maryi

O czym każdy rodzic powinien wiedzieć?

 Okres dorastania jest najtrudniejszym okresem w życiu człowieka.

Jest to okres:

- buntu,

- przekory,

- nadmiernego krytycyzmu wobec dorosłych, -

 zmienności nastrojów.

 

✔ Nastolatek chce być wolny i niezależny, chce poczuć się dorosłym. Z rozdrażnieniem reaguje na wszelkie obowiązki i ograniczenia.

✔ Ma silna potrzebę przynależności do grupy rówieśniczej, akceptacji. Akceptacji szuka w rodzinie, w szkole, w grupie o wspólnych zainteresowaniach. Jeśli one zawiodły, szukanie akceptacji może znaleźć swoje miejsce w grupie osób podejmujących różne zachowania ryzykowne.

✔ Duży wpływ na podejmowanie tych zachowań ma obawa przed wypadnięciem z towarzystwa. Jeśli w grupie zaczyna używać się np. środki odurzające, muszą to robić wszyscy. Nawet kiedy nie mają na to ochoty, podejmują te działania w obawie przed odrzuceniem, wyśmianiem, by nie zostać samotnym.

 

- szukają nowych wrażeń Biorą więc, by zaspokoić ciekawość, sprawdzić jak to jest na „haju”,

- chcą się w ten sposób obronić przed problemami i negatywnymi uczuciami, szukają rozluźnienia.

Narkotyk dodaje im pewności siebie i tylko pozornie chroni przed problemami i negatywnymi uczuciami. Tak więc, właśnie w okresie dorastania dziecko jest najbardziej podatne na wpływy rówieśników, także te negatywne.

Powinieneś jednak zdawać sobie sprawę, że wiele zależy od Ciebie. To właśnie Ty możesz mieć ogromny wpływ na to, czy Twoje dziecko sięgnie po środki odurzające. Co powinieneś wiedzieć ? Często dzieci wiedzą na temat narkotyków dużo więcej od nas, rodziców. Przeważnie jednak ich informacje wynikają z mitów krążących wśród młodzieży i nie są prawdziwe.

• wykazać się rzetelną wiedzą na temat środków odurzających, aby umieć obalić fałszywe przekonania, jakie Twoje dziecko posiada na temat narkotyków;

• nauczyć się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze, wskazujące na zażywanie środków odurzających.

 

Dbaj o dobry kontakt z dzieckiem.

- okazywać dziecku ciepło i czułość;

- rozmawiać, nie unikać trudnych tematów;

- słuchać uważnie i nie lekceważyć jego problemów, służyć radą;

- nie oceniać i nie porównywać z innymi;

- nie wyśmiewać, nie krytykować, nie stawiać zbyt wysokich wymagań;

- doceniać starania i chwalić postępy;

- pomagać uwierzyć w siebie, uczyć podstawowych wartości;

- poznawać przyjaciół swojego dziecka;

- zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko;

- wyrażać zdecydowanie negatywną postawę wobec narkotyków.

 

Sygnały ostrzegawcze, czyli na co należy zwrócić uwagę. Pierwsze próby
z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi.

Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci na pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem dobry kontakt, wiele ze sobą rozmawiacie i dużo czasu spędzacie razem.

Pamiętaj jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać się pomóc dziecku je rozwiązać.

Zmiany w zachowaniu:

• nagłe zmiany nastroju i aktywności, okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem i ospałością;

• nadmierny apetyt lub brak apetytu;

• spadek zainteresowań ulubionymi zajęciami;

• pogorszenie się ocen, wagary, konflikty z nauczycielami;

• izolowanie się od innych domowników, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów;

• częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza;

• wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków;

• bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja;

• nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie;

• niewytłumaczone spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem;

• kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu;

• tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia. Zmiany w wyglądzie zewnętrznym • nowy styl ubierania;

• spadek ciężaru ciała, częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bóle różnych części ciała, zaburzenia pamięci oraz toku myślenia;

• przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice;

• bełkotliwa, niewyraźna mowa;

• słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów;

• brak zainteresowania swoim wyglądem i nie przestrzeganie zasad higieny.

 

Narkotyki lub przybory do ich używania:

• fifki, fajki, bibułki papierosowe;

• małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem;

• kawałki opalonej folii aluminiowej;

• białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorami;

• leki bez recept;

• tuby, słoiki, foliowe torby z klejem;

• igły, strzykawki.

 

Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających. Wzrasta ryzyko przedawkowania i śmierci.

Może się zdarzyć, że mimo Twoich najlepszych starań, uwagi i znajomości problemu, Twoje dziecko sięgnie po narkotyki.

• wpadać w panikę i przeprowadzać zasadniczych rozmów z dzieckiem, kiedy jest ono pod wpływem środka odurzającego;

• udawać, że to nie prawda, nie wierzyć w przedstawione fakty, bezgranicznie ufać dziecku;

• usprawiedliwiać dziecka, szukając winy w sobie lub np. złym towarzystwie;

• wierzyć zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad narkotykami i, że samo sobie poradzi z tym problemem;

• nadmiernie ochraniać dziecka przed konsekwencjami używania narkotyków, np. pisać usprawiedliwień nieobecności w szkole spowodowanych złym samopoczuciem po zażyciu środków odurzających, spłacać długów dziecka;

• poddawać się!

• wysłuchać dziecko i spokojnie z nim porozmawiać;

• zastanowić się, dlaczego dziecko sięga po narkotyki, czy powody nie są związane z sytuacją w waszej rodzinie - jeśli tak pomyśl, co można zmienić;

• działać! - nie liczyć na to, że problem sam się rozwiąże, szukać pomocy specjalistów;

• wspólnie ze specjalistą i z dzieckiem ustalić reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegać;

• stosować zasadę "ograniczonego zaufania" - starać się zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko.

To trudny problem dla całej rodziny, dlatego szukaj pomocy także dla siebie i bliskich. Skorzystajcie z pomocy terapeuty, a także z doświadczeń innych rodzin, które miały podobne problemy.

Odurzanie się lekami Podczas, gdy wielu rodzicom nie przyszłoby to do głowy, młodzież, szczególnie ta młodsza odurza się lekami. Stosują je, bo: o wydaje im się to bezpieczne, nie budzi podejrzeń rodziców, o mają do nich łatwy dostęp, o nie potrzebują dilerów, o nie muszą martwić się o pieniądze na kosztowne narkotyki, o po prostu korzystają z tego, co znajduje się w domowych apteczkach albo za parę złotych można kupić w sklepach. Ostatnio zapanowała moda na leki na przeziębienie, te sprzedawane bez recepty: m.in. Tussipect, Strepsils, Neoangin, Apap. Stosowane w dużych ilościach, przyjmowane do spółki z kofeiną (w coca coli, z kawa), silnie pobudzają, czasami wywołują także halucynacje. Młodzież bierze je szczególnie w okresie intensywnej nauki, bo zmniejszają zapotrzebowanie na sen. Poza tym rozpowszechnił się mit, że dzięki nim wiedza łatwiej wchodzi do głowy. Po Tussipect (głównie w tabletkach) sięga wiele dziewcząt, które dzięki niemu chcą schudnąć, gdyż zwiększa przemianę materii oraz zmniejsza uczucie głodu. Jednak to przekonanie jest złudne, bo po zaprzestaniu zażywania tego leku powraca wilczy apetyt. Nadużywanie leków na przeziębienie można poznać m.in. po: • drżeniu rąk, • zmienności nastrojów,

• nadpobudliwości, • problemach w wysławianiu się, • nagłym chudnięciu, • zmniejszonym zapotrzebowaniu na sen. Zwykle też pojawia się spowolniona reakcja źrenic na działanie światła. Jeśli w ciemnym pokoju zapalimy światło, to osoba znajdująca się w stanie odurzenia nadal będzie miała powiększone źrenice. Dopiero po dłuższej chwili zaczną się zwężać, podczas gdy normalnie wracają one do poprzedniego stanu bardzo szybko. Innymi lekami, mimo iż są one sprzedawane na receptę, zażywanymi przez młodzież są: środki nasenne i uspokajające (Luminal, Oxazepam, Relanium, Nitrozepam), a także wymienione w ankietach – leki na ciśnienie.

W domowych apteczkach bywa wiele tego rodzaju tabletek. Ich niewielkie dawki wywołują odczucie odprężenia, zobojętnienia na wszystko, czasem wręcz euforię. Nie można tego lekceważyć, gdyż eksperymentowanie z tego rodzaju odkurzaczami jest bardzo szkodliwe. Grozi utratą zdrowia, bo nie zdając sobie sprawy z niebezpieczeństwa, dzieci stosują je w bardzo dużych ilościach. Ponadto używanie pozornie niewinnych substancji zwykle wyzwala pokusę sięgnięcia po silniejsze – np. marihuanę, haszysz czy też amfetaminę.

 

Narkotyki i prawo.

Łamanie prawa przez dziecko biorące narkotyki związane bywa zwykle ze zdobywaniem pieniędzy. Mogą więc zdarzać się kradzieże, wynoszenie z domu wartościowych rzeczy, handel narkotykami, a także bójki i prostytucja. Może zdarzyć się również, że Twoje dziecko samo nie zażywa narkotyków, a jedynie handluje nimi dla chęci zysku.

Powinno Cię zaniepokoić, jeśli zauważysz, że posiada pieniądze z niewiadomego źródła, kupuje nowe, czasem drogie rzeczy, prowadzi niejasne interesy z kolegami.

 

Zawsze możesz najpierw zadzwonić do telefonu zaufania, który działa na Twoim terenie. Jest to wygodna forma uzyskania informacji. Możesz zachować anonimowość i zadzwonić o dowolnej porze. Telefon zaufania czynny jest całą dobę. Numer telefonu: 0-801-199 -990.

Możesz zwrócić się do szkolnego pedagoga lub psychologa Istnieje także wiele stowarzyszeń i fundacji zajmujących się problematyką narkomanii. Prowadzą one działalność w zakresie edukacji, profilaktyki oraz rehabilitacji osób uzależnionych od narkotyków. W ich placówkach terapeuci udzielą wszelkich informacji, konsultacji i porad, pomogą załatwić leczenie i ośrodek dla osoby uzależnionej. W ramach działalności profilaktycznej prowadzą kluby i świetlice dla dzieci i młodzieży, gdzie można znaleźć pomoc psychologiczną i ofertę ciekawych form spędzenia wolnego czasu. Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR - tel. (0-89) 527-22-09

 

Apel Twojego dziecka:

• Nie psuj mnie, dając mi wszystko, o co Cię proszę. Niektórymi prośbami jedynie wystawiam Cię na próbę.

• Nie obawiaj się postępować wobec mnie twardo i zdecydowanie. Ja to wolę, bo daje mi poczucie bezpieczeństwa.

• Nie pozwól mi ukształtować złych nawyków. Ufam, że Ty mi pomożesz wykryć je w zarodku. • Nie rób tak, abym czuł się mniejszym niż jestem. To jedynie sprawia, że postępuję głupio, aby wydawać się dużym.

• Nie karć mnie w obecności innych. Najbardziej mi pomaga, gdy mówisz do mnie spokojnie i dyskretnie.

• Nie ochraniaj mnie przed konsekwencjami. Potrzebne mi są również doświadczenia bolesne. • Nie rób tak, abym swoje pomyłki uważał za grzechy. To zaburza moje odczucie wartości.

• Nie przejmuj się zbytnio, gdy mówię, „ja cię nienawidzę”. To nie Ciebie nienawidzę, ale Twojej władzy, która mnie niszczy.

• Nie gderaj. Jeżeli będziesz tak robił, to będę się bronił przez udawanie głuchego.

• Nie dawaj mi pochopnych obietnic, bo czuję się bardzo zawiedziony, gdy ich później nie dotrzymujesz.

• Nie przesadzaj co do mojej uczciwości. To mnie krępuje i doprowadza do kłamania.

• Nie zmieniaj swych zasad postępowania ze względu na układy. To wywołuje we mnie zamęt i utratę wiary w Ciebie.

• Nie zbywaj mnie, gdy stawiam Ci pytania. W przeciwnym razie przestanę Cię pytać, a informacji poszukam gdzie indziej.

• Nie mów mi, że mój strach i obawy są głupie. One są bardzo realne.

• Nigdy nawet nie sugeruj, że jesteś doskonały i nieomylny. Przeżywam bowiem zbyt wielki wstrząs, gdy widzę, że nie jesteś taki.

• Nigdy nawet nie myśl, że usprawiedliwienie się przede mną jest poniżej Twojej godności. Uczciwe usprawiedliwienie się wzbudza we mnie serdeczność ku Tobie.

• Nie zapominaj, jak szybko rosnę. Jest Ci zapewne trudno dotrzymać mi kroku, ale – proszę Cię!